Heretycy i Inkwizytorzy
Edward Potkowski
Bat na heretyków
Kościół katolicki już od XI wieku zwalczał ruchy heretyckie. Od początku metody walki z odstępcami wiary, nauki Kościoła i kultu były drakońskie: więzienie, wygnanie, konfiskata majątku, pozbawianie życia. Ponieważ rozbijanie jedności Kościoła traktowano jako przestępstwo godzące w porządek społeczny i prawny naturalnym sojusznikiem kurii papieskiej była władza świecka: prawodawstwo traktowało herezję jako obrazę majestatu.
Opis:
Systematyczną walkę z heretykami podjął papież Aleksander III, który podczas synodu w Tours w 1163 roku nakazał biskupom i księżom ich bezwzględne zwalczanie. Ponadto uznał, że każdy feudał miał obowiązek wspierania Kościoła w tym zbożnym dziele. Kolejni papieże w XII i XIII wieku wprowadzali do kodeksu prawa kanonicznego dalsze antyheretyckie zapisy. W ten sposób powstała scentralizowana i stała instytucja sądów inkwizycyjnych z określoną hierarchią i procedurami śledczo-sądowymi. Dzieje inkwizycji przedstawia Edward Potkowski w książce Heretycy i inkwizytorzy. W połowie XIII papież Innocenty IV bullą Ad extirpanda zezwolił sądom inkwizucyjnym na stosowanie tortur w celu zmuszenia heretyków do przyznania się winy oraz wydania współwyznawców. Nie trzeba dodawać, że w niezliczonych wypadkach tego rodzaju represje stosowano na oślep, nierzadko chcąc w ten sposób załatwić osobiste porachunki lub zlikwidować politycznych oponentów Kościoła. Najbardziej aktywnymi inkwizytorami byli m.in. Jan z Vicenzy, który w swojej krótkiej karierze zdołał doprowadzić na stos 60 patrycjuszy, Piotr z Werony – przez dwie dekady działający w północnych Włoszech, oraz Rainier Sacconi i Wilhelm Imbert z Paryża, wielki inkwizytor Francji i słynny pogromca templariuszy. W Niemczech tropieniem heretyków odznaczyli się Konrad z Marburga oraz Henryk Insistoris i Jakub Sprenger, w Hiszpanii zaś – zwłaszcza po zjednoczeniu Kastylii i Aragonii w XV wieku – Tomasz Torquemada. Ich działalność i nie tylko interesująco przedstawia autor książki.
Edward Potkowski
Heretycy i Inkwizytorzy
Warszawa 2011
Bellona SA
dodano: 2012-01-07
