Ayacucho 1824

Jarosław Spyra

ROZWÓD Z METROPOLIĄ

Rozbieżności między Hiszpanią a jej amerykańskimi posiadłościami pogłębiały się przez cały wiek XVIII. Ze świetności imperium Filipa II Habsburga rządzonego teraz przez Burbonów pozostało wspomnienie. Początek definitywnego rozwodu metropolii i jej amerykańskich wicekrólestw nadszedł w epoce napoleońskiej. W 1808 roku cesarz Francuzów odsunął od tronu rywalizujących o władzę Karola IV i jego syna Ferdynanda, osadzając na nim brata Józefa Bonapartego. Część elit politycznych w koloniach dochowała wierności Ferdynandowi, jednak wicekrólestwa La Platy i Nowej Grenady skorzystały z zamieszania w Madrycie i ogłosiły niepodległość.

Opis:

Na przełomie drugiej i trzeciej dekady XIX wieku za sprawą José de San Martína i Simona Bolivara rozpoczął się ostatni etap demontażu hiszpańskiego władztwa w Ameryce Łacińskiej. W latach 1816 - 1820 niepodległość ogłosiła Wielka Kolumbia (efemeryczna federacja Argentyny, Wenezueli i Kolumbii), a także Nikaragua, Honduras, Kostaryka, Gwatemala i Salwador. Proces ten zwieńczyła emancypacja Peru – kraju, w którym blisko 300 lat wcześniej Francisco Pizarro rozpoczął hiszpańską konkwistę na kontynencie południowoamerykańskim. Kiedy w 1821 roku junta peruwiańska ogłosiła niepodległość, do ofensywy przystąpili rojaliści z wicekrólem Abascalem, a następnie Joaquinem de Pezuelą i José de la Serna na czele. Może by sobie poradzili z separatystami, gdyby w walkę nie zaangażowali się spece od rewolt San Martin i rywalizujący z nim Bolivar. Do decydującego starcia doszło 9 grudnia 1824 roku pod Ayacucho. Rojaliści, choć liczebniejsi, ponieśli klęskę. Starcia trwały jeszcze dwa lata, aleo ta bitwa zdecydowała o końcu hiszpańskiego panowania w Ameryce Południowej.      

T.B.

Jarosław Spyra

Ayacucho 1824

Warszawa 2011

Bellona SA

dodano: 2012-01-09