Sprawa Tuchaczewskiego
Paweł Wieczorkiewicz
W efekcie Wielkiej Czystki większość najwyższych rangą oficerów Armii Czerwonej – z reguły pod zarzutem zdrady i współpracy z obcymi wywiadami, po sfingowanych procesach – została zamordowana lub osadzona w łagrach. Wieczorkiewicz barwnie i ze znawstwem przedstawia narastający konflikt między Stalinem a wojskowymi, przebieg czystki, której ukoronowaniem był pokazowy proces komandarma, a także jej następstwa dla Armii Czerwonej.
Opis:
WIELKA ZEMSTA
Korzenie czystki w korpusie dowódczym Armii Czerwonej z 1937 roku tkwiły w przegranej przez Rosję Sowiecką wojnie z Polską w 1920 roku. Czystka była także kolejnym przejawem terroru reżimu stalinowskiego. Jej genezę i przebieg przypomina wznowiona książka nieżyjącego prof. Pawła Wieczorkiewicza Sprawa Tuchaczewskiego. Stosunki Stalina z komandarmami Michaiłem Tuchaczewskim, Hieronimem Uborewiczem i Joną Jakirem od początku nie należały do najłatwiejszych. Udało się im stworzyć środowisko częściowo niezależne od partii bolszewickiej, które zabiegało o gruntowną reformę Armii Czerwonej. Chodziło o jej dostosowanie do potrzeb nowoczesnej wojny, m.in. uzbrojenie w broń pancerną. Stalin, który od lat 20. umacniał swoją dyktatorską władzę, obawiał się wojskowych i tego, że armia może kontestować jego politykę lub wręcz wypowiedzieć mu posłuszeństwo. Dyktator nie darzył zaufaniem dowódców wywodzących się – tak jak Tuchaczewski – z armii carskiej. Na niekorzyść Tuchaczewskiego działało także to, że doskonale orientował się w przyczynach klęski w wojnie z Polską w 1920 roku. Walnie przyczynił się do niej Stalin, który jako komisarz Frontu Południowo-Zachodniego wolał przeć na Lwów niż wspomóc dowodzony przez Tuchaczewskiego Front Zachodni walczący nad Wisłą. W efekcie Wielkiej Czystki większość najwyższych rangą oficerów Armii Czerwonej – z reguły pod zarzutem zdrady i współpracy z obcymi wywiadami, po sfingowanych procesach – została zamordowana lub osadzona w łagrach. Wieczorkiewicz barwnie i ze znawstwem przedstawia narastający konflikt między Stalinem a wojskowymi, przebieg czystki, której ukoronowaniem był pokazowy proces komandarma, a także jej następstwa dla Armii Czerwonej.
T.B.
Paweł Wieczorkiewicz
Sprawa Tuchaczewskiego
Bellona SA
Warszawa 2012
dodano: 2012-07-01