Powstanie warszawskie. Pamięć i polityka,
Jacek Zygmunt Sawicki,
Wydawnictwo: Łomianki 2020
Opowiadanie historii jest kwestią pamięci o niej. Opowiadamy to, co wiemy i pamiętamy, oraz to, co chcemy powiedzieć i przekazać. Opowiada każdy z nas osobno, opowiadają również zbiorowości, także wszelkiego rodzaju podmioty zinstytucjonalizowane, z państwem włącznie. Wydaje się, że dużo wiemy o interpretacji powstania, którego znaczenie w pamięci isymbolice narodowej zajmuje miejsce wyjątkowe. Praca Jacka Sawickiego jest pierwszą syntezą opowiadania o powstaniu przez państwo. Ze względów oczywistych w przeważającej części dotyczy polityki państwa komunistycznego i jego aparatu propagandy: oto grupka awanturników z polecenia londyńskich kapitalistów i obszarników popchnęła do samobójczej walki otumanioną anachronicznymi mitami młodzież akowską. Lud Warszawy, pragnący słusznego odwetu na faszystach, przyłączył się do walki, nie zdając sobie sprawy z „misji dziejowej ludowej władzy”. Mimo wszelkich różnic interpretacyjnych od okresu stalinizmu przez Gomułkę po Jaruzelskiego ten fun- dament propagandy pozostał niezmienny. Pierwszoplanowe miejsce w jej planowaniu i wykonaniu zajmował aparat bezpieczeństwa, często wykorzystując usłużnych literatów, filmowców, historyków, agentów, współpracowników itp.
Opis:
Książka zawiera wiele ciekawych informacji i przywołuje wiele dokumentów, czasami zaskakujących sprawnością bezpieki. Ale, jak napisał autor: Na przekór jednak, powstanie warszawskie pozostało symbolem tego, czego komuniści obawiali się najbardziej – heroizmu i poświęcenia dla ojczyzny, splecionych z ideą niezawisłości i pełnej suwerenności. Inną sprawą jest to, jak wiele z tej propagandy pozostało w polskiej świadomości, i to, że nadal obowiązuje w polityce moskiewskiej.
dodano: 2021-10-17