Droga do nikąd. Wojna Polska z UPA
Antoni B. Szczęśniak, Wiesław Z. Szota
Krwawy konflikt
Ta książka jest o historii i ma swoją historię. To opowieść o krwawym konflikcie polsko-ukraińskim, którego finałem była rzeź wołyńska i Akcja „Wisła”. Mowa o nowej, popularnonaukowej edycji pracy Antoniego B. Szcześniaka i Wiesława Z. Szoty pod nowym tytułem „Droga do nikąd. Wojna Polska z UPA”.
Opis:
Pierwodruk – „Droga do nikąd. Działalność Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i jej likwidacja w Polsce” − ukazał się w 1973 roku i wywołał skandal. Autorzy dość rzetelnie – rzecz jasna na ile to było możliwe – przedstawili przyczyny i przebieg tragedii, do której doszło w dawnych południowo-wschodnich województwach przedwojennej Polski. Jednak oparcie narracji na w dużej części wtedy jeszcze tajnych dokumentach było wbrew ówczesnej cenzurze. Książka została błyskawicznie wycofana z księgarń i większości bibliotek. Dostęp do niej − znajdowała się w nielicznych bibliotekach − był bardzo ograniczony, a o wypożyczeniu decydowało zezwolenie dyrekcji biblioteki lub władz instytucji naukowej. Mimo, że wiele ustaleń i opinii autorów zostało zweryfikowanych i uzupełnionych, książka nadal jest cenna i warta przeczytania. Przypomnijmy: radykalizacja ruchu ukraińskich nacjonalistów w czasie drugiej wojny światowej doprowadziła do rozłamu w OUN i powstania Ukraińskiej Powstańczej Armii. Jednym z jej celów było oczyszczenie wschodniej Małopolski z ludności polskiej. Efektem była rzeź wołyńska. Wraz ze zbliżaniem się wojsk radzieckich UPA przeniosła się na południowo-wschodnie ziemie dzisiejszej Polski. W latach 1945 − 1947 Bieszczady i tereny przyległe stały się areną małej wojny partyzanckiej Ukraińców z oddziałami LWP i MBP. Dla polskich komunistów jedynym rozwiązaniem stała się pacyfikacja i przesiedlenia ludności z terenów objętych walkami. Tak doszło do Akcji „Wisła”, której przyczyny i przebieg są dość dobrze znane dzięki najnowszym badaniom historyków. Ten proces zapoczątkowali jednak Szcześniak i Szota.
Antoni B. Szcześniak, Wiesław Z. Szota, Droga do nikąd. Wojna Polska z UPA, Bellona SA, Warszawa 2013
dodano: 2013-05-24