Na krawędzi krateru. Wspomnienia

Michał Giedroyć

Wydawnictwo Literackie

Można powiedzieć, że życiorys Michała Giedroycia, kuzyna sławnego Jerzego, jest typowy dla mieszkańców dawnych Kresów Wschodnich. Autor dorastał na Nowogródczyźnie, wśród romantycznego, pełnego radości i nostalgii krajobrazu. Poznajemy barwne losy jego rodziców. Ojciec Tadeusz walczył o niepodległość Rzeczypospolitej m.in. z bolszewikami, a później jako urzędnik państwowy i parlamentarzysta wolnej Polski zabiegał o utrzymanie więzi ze zwaśnioną Litwą. Matka starała się dać dzieciom jak najlepszą szkołę savoir-vivru.

Opis:

KRESOWY LOS

Sielankę przerywa wybuch wojny i wkroczenie Armii Czerwonej 17 września 1939 roku. Giedroyciowie dzielą los kresowych Polaków, wyzutych z majątków, represjonowanych, wywożonych w głąb ZSRR. Ojciec autora zostaje aresztowany, a później zamordowany, jego najbliżsi trafiają do Kazachstanu. Ratunkiem dla Michała, podobnie jak dla tysięcy zesłańców, jest armia gen. Andersa. Giedroyciowi udaje się wyrwać z imperium Stalina i przez Iran oraz Irak dotrzeć do Palestyny. Tam uczy się w Junackiej Szkole Kadetów, która miała formować przyszłą kadrę dowódczą Wojska Polskiego.

W ostatnich latach ukazało się sporo podobnych relacji, ale ta wyróżnia się barwnością opisu, przenikliwością i dbałością o szczegóły. Czytając Na krawędzi krateru…, ma się wrażenie przebywania się w towarzystwie kogoś niezwykle bliskiego, kto bez niepotrzebnego dystansu opowiada nam historię swojego życia. Dodatkowym atutem jest wspaniała polszczyzna oraz lekkość pióra Michała Giedroycia. Wypada się zgodzić ze słowami prof. Normana Daviesa, że jest to książka, która poszerza horyzonty.

Paweł Skowroński

Michał Giedroyć

Na krawędzi krateru. Wspomnienia

Przeł. Michał Ronikier

Wstęp Nornan Davies

Wydawnictwo Literackie

Kraków 2010

dodano: 2012-07-01