Maus

Art Spiegelman

wyd. Post

Zbiorcze wydanie komiksu MAUS Arta Spiegelmana to przykład wydania komiksu undergroundowego w wersji de luxe. Spontaniczna, a przy tym nieudolna estetyka MAUSA po raz pierwszy skoncentrowała uwagę komiksowego spektrum na czymś równie poważnym jak Shoah. 

Opis:

Autor zaatakował w swym komiksie narodowo socjalistyczny terror, zaprowadzany przez Niemców w latach wojny na terenie Generalnego Gubernatorstwa i obszarach zaanektowanych do III Rzeszy. W swej opowieści Spiegelmana wykorzystał metaforę zwierzęcą, przedstawiającą aryjskie koty rozprawiające się z rasowo nieczystymi tytułowymi myszami. Tymczasem Polaków widocznych w tle, rysownik przedstawił jako świnie – uznawane przez Żydów za zwierzęta brudne pod względem religijnym – co spowodowało protesty polskiej diaspory w USA, oskarżając autora MAUSA o przejaw antypolonizmu - nikt nie chce być portretowany jako świnia. Głównym bohaterem komiksu jest Władysław Spiegelman pod postacią myszy, której próby przetrwania obserwujemy od czasów polskiego przedwojennego antysemityzmu (vide: akcja warchlaków z polskiej Policji Państwowej, poszukujących bibuły komunistycznej w żydowskim mieszkaniu) po rozpasanie niemieckiego Molocha, uosabianego przez obozy śmierci. Autor przedstawił obraz okupacji, ulegając niestety ojcowskim ubarwieniom i stereotypom. Z drugiej strony undergroundowy styl Spiegelmana nie pozwolił mu popaść w przesadną martyrologię, a przy okazji odnieść się do własnych (trudnych) relacji z ojcem. Chropowate czarno-białe plansze pozwoliły na ukazanie Shoah w (z pozoru) trywialnej formie za jaką uchodzi komiks. Jednak samo sięgnięcie po czas Zagłady i odwzorowanie jej w formie komiksowej było jednym z objawów dorośnięcia tej formy wyrazu dzięki undergroudowi. Rysunkowa opowieść o piekle zgotowanym Żydom przez Niemców przyniosła Spiegelmanowi nagrodę Pulitzera. Tej pozycji przegapić nie można, albo wręcz należy zacząć przygodę z komiksem od MAUSA.

(hk)

dodano: 2012-04-19