Armia Krajowa 1939-1945

Andrzej Chmielarz, Grzegorz Jasiński,

Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej,

O Armii Krajowej słów kilka

Pomysł na tę książkę był naprawdę znakomity: zebranie w syntetycznej formie informacji o polskim ruchu oporu podległym legalnym władzom w Londynie opatrzone zdjęciami, tabelami, biogramami najważniejszych postaci i kalendarium wydarzeń. Mimo to nie mogę polecić tego opracowania. I to z kilku powodów.

Opis:

Już sam tytuł wzbudza zdziwienie − wszak Armia Krajowa powstała dopiero w 1942 roku. Stwierdzenie, że do tego czasu istniała jako Służba Zwycięstwu Polsce i Związek Walki Zbrojnej to chyba dowód poczucia humoru autorów. W treści można się natknąć na wiele stwierdzeń świadczących albo o braku wiedzy, albo lekceważeniu ustaleń współczesnych uznanych badaczy. Z braku miejsca przytoczę  chociaż dwa przykłady. W biogramie gen. Władysława Sikorskiego (s. 19) czytamy,  że po 1926 roku odsunięto go od eksponowanych stanowisk wojskowych. Stanowisko dowódcy Okręgu Korpusu nr 6 we Lwowie, które sprawował dwa lata po przewrocie majowym, było zatem nieeksponowanym stanowiskiem bez znaczenia? Inna sprawa to zabici (po obu stronach) podczas powstania warszawskiego. Autorzy nie mogą się zdecydować, ilu powstańców poległo − 17 czy 18 tysięcy (s. 7 i s. 77). Podobnie powszechnie znaną prawdą jest, iż liczba poległych Niemców i ich sojuszników nie przekroczyła dwóch tysięcy. Nie było to „kilka tysięcy” , co możemy przeczytać.

Zdumiewa również kalendarium najważniejszych wydarzeń. Zaliczono do nich np. zniszczenie młockarni, mleczarni albo pompowni. Nigdzie nie znajdziemy informacji o likwidacji kierownictwa Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej (czerwiec 1944) albo o jednym z pierwszych podziemnych wyroków − na kolaboranta inż. Witolda Hajdukiewicza-byłego polskiego oficera, Inspektora KSUS i zdrajcę (styczeń 1940). Egzotyczny tytuł rodzi egzotyczne konsekwencje. Stąd w kalendarium najważniejszych wydarzeń w dziejach AK mjr „Hubal”. Ponadto niepokoi mnie również niespotykana w tego typu wydawnictwach liczba błędów w opisie uzbrojenia.

Mimo że błędów jest sporo, warto szukać konstruktywnych rozwiązań. Mam nadzieję, że kolejne wydania książki Chmielarza i Jasińskiego będą już prawione, a znakomity pomysł zostanie odpowiednio zdyskontowany.

Andrzej Chmielarz, Grzegorz Jasiński,

Armia Krajowa 1939-1945,

Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej,

Warszawa 2011

dodano: 2012-09-14